Czy wiecie, że siarczan wapnia jest uznawany w USA za podstawowy czynnik poprawiający strukturę gleby i jest zalecany do stosowania w systemach uprawy uproszczonej?
Lepsza struktura gleby, czyli struktura agregatowa to większa infiltracja wody opadowej w glebie.
Według danych amerykańskich na terenach podatnych na erozje wprowadzenie do gleby 3,36 t/ha siarczanu wapnia zwiększa infiltracje wody na tyle, że zmniejsza straty erozyjne gleby do 40% a podwojenie tej dawki o 60%.
Jeżeli siarczan wapnia poprawia strukturę, to muszą ulec zmniejszeniu koszty energetyczne wykonywania zabiegów uprawowych. Warto porównać?!
Siarczan wapnia a struktura gleby
W powstawaniu struktury gleby uczestniczą elementarne cząstki gleby, czyli:
- koloidy mineralne,
- próchnica
- kationy pierwiastków
- bakterie
Procesy zachodzące w glebie mają charakter wieloetapowy:
- Najpierw koloidy mineralne i próchnica oraz wapń i kationy metali łączą się ze sobą. Koloidy mineralne (lewa strona) mogą się połączyć z próchnicą (prawa strona) tylko poprzez wielowartościowe kationy, w tym ważną rolę odgrywa wapń, który powstrzymuje ich rozpadanie. Zjawiska te występują na poziomie cząstek mniejszych od 1 μm;
- Następnie tlenki i hydroksytlenki metali (wapnia, żelaza, glinu, oraz manganu) tworzą ultramikroagreaty (< 5 μm)
- W kolejnej fazie rozwoju, elementarne połączenia koloidów, cząsteczek pyłu, składających się głównie z kwarcu, przekształcają się w mikroagregaty < 25 μm a ich naturalnym spoiwem są wydzieliny bakteryjne (swoisty glebowy klej).
- I w końcy tworzą się makroagregaty (> 25 μm) – w tym etapie uczestniczą wydzieliny korzeniowe, intensywnie rozwijające się mikroorganizmy, w tym grzyby.
Rys. mikroagregat glebowy (duże żółte – cząstki piaszczyste; średnie brązowe – cząstki pylaste; brązowe pakiety – koloidy mineralne; czarne kropki i wężyki – próchnica).
Gleby w Polsce są naturalnie ubogie w wapń, co nie sprzyja powstawaniu struktury agregatowej gleby. Dlatego stosowanie siarczanu wapnia jest ważne w tworzeniu struktury gleby.
- uwalnianie wapnia z siarczanu wapnia nie zależy od odczynu gleby, lecz od koncentracji Ca2+ w roztworze glebowym – stosowany, w tym celu może być na każdą glebę, niezależnie od odczynu i kategorii agronomicznej
- wapń jest naturalnym antagonistą glinu i żelaza;
- siarczan wapnia powstrzymuje proces rozpadu makro- i mikro-agregatów glebowych:
- zwiększa koncentrację jonów w roztworze glebowym, wywołuje tzw. efekt flokulacyjny (w uproszczeniu agregujący elementarne cząstki koloidów mineralnych);
- jako kation mniej uwodniony zastępuje kationy o większym potencjale dyspersyjnym (magnez, potas, a zwłaszcza sód);
- Gleby w Polsce są naturalnie ubogie w pierwiastki powodujące dyspersję agregatów glebowych. Podstawowym zadaniem siarczanu wapnia jest tworzenie jednostek elementarnych.
- wapń w obecności roślin motylkowatych pobudza do aktywności bakterie wywołujące zjawisko symbiozy, wapń jest niezbędny do budowy bakteroidy a więc tworu bakteryjno-roślinnego, odpowiedzialnego za wiązanie przez rośliny motylkowate azotu atmosferycznego,
- siarczan wapnia AgroSulCa to naturalne źródło siarki – siarka jest niezbędna dla cyklu życiowego zarówno bakterii, jak i grzybów, zwiększa tym samym ich aktywność, co przekłada się na powstawanie mikroagregatów,
dodanie siarczanu wapnia jesienią zwiększa stabilność agregatów, zwłaszcza po mokrych i mroźnych zimach.
Ziemniaki, poza potasem, nie mają dużego jednostkowego zapotrzebowania na składniki pokarmowe. Zapotrzebowanie jednostkowe na wapń (kg Ca/1 t bulw + odpowiednia masa naci ziemniaczanej) waha się w zakresie 1,0-1,2 kg/t, a siarki 0,5-0,8 kg/t.
Średnie plony ziemniaków w Polsce są niskie, poniżej 25 t/ha, lecz gospodarstwa wyspecjalizowane osiągają plony na poziomie 50-60 t/ha. Ilość wapnia wyniesionego z takim plonem waha się w zakresie 50-72 kg/ha, a siarki 25-48 kg/ha. Te ilości składnika ziemniak pobiera z warstwy 0,4-0,5 m. Gleby w Polsce są ubogie w oba te składniki i zapotrzebowanie w tej wielkości może nie zostać pokryte. Składniki pokarmowe pobierane przez ziemniaki, a głównym jest potas, akumulują się w bulwach aż do końca wegetacji. Z tej też przyczyny roślina ta wymaga gleb zasobnych w przyswajalny potas. Warunek ten spełniają gleby wytworzone z utworów gliniastych. Podstawowym ograniczeniem uprawy ziemniaków w takim stanowisku jest struktura gleby, a raczej jej brak. AgroSulCa, jest bardzo dobrym środkiem do poprawy struktury gleby. Zawarty w nawozie wapń ma naturalną zdolność do łączenia ze sobą koloidów glebowych (mineralne i próchnica), tworząc agregaty glebowe. Poprawę struktury gleby można uzyskać poprzez stosowanie nawozu siarkowo wapniowego AgroSulCa w dawkach melioracyjnych, (powyżej 2 t/ha na glebach gliniastych), co najmniej na rok przed uprawą ziemniaków
